Paul Haarman van Carinova: ‘’Samen kunnen we waarde toevoegen voor cliënten’’

In deze reeks interviews laten we de samenwerkingspartijen van HealthTech in Society aan het woord. Deze aflevering spreken we Paul Haarman, projectleider zorginnovatie bij Carinova. De regionale zorgorganisatie op het gebied van thuiszorg, woonzorg, huishoudelijke hulp en mantelzorgondersteuning werkt aan zorginnovaties in de praktijk. ‘’Zorgtechnologie is geen heilige graal die al onze gezondheidsproblemen gaat oplossen, maar kan zeker bijdragen aan het toegankelijker maken van zorg.’’

Wat doen jullie op het gebied van zorginnovatie?

‘’Zorginnovatie betekent voor ons dat we anders kijken naar het bieden van zorg en de organisatie daarvan. Dit hoeft niet hetzelfde te zijn als zorgtechnologie. Wij werken aan projecten waarbij we zorg anders proberen te regelen en in te richten. Zo werken we samen met Deventer Ziekenhuis aan het naar huis brengen van hartfalen-zorg: in plaats van dat patiënten één keer in de drie of vier weken naar de polikliniek moeten, kunnen zij vanuit huis hun metingen doen met hulp van de thuiszorgverpleegkundige. Deze verpleegkundige heeft korte lijnen met de verpleegkundig specialist en de cardiologen in het ziekenhuis. Op deze manier kunnen we zorg dichterbij mensen organiseren, zodat zij minder worden belast. Dit is een mooi voorbeeld van zorginnovatie.’’

Op welke manier staat de cliënt hierbij centraal?

‘’We werken vanuit het concept van Positieve Gezondheid. Door aan te sluiten bij wat mensen nog zelf kunnen en hen te voorzien van de juiste handvaten, kunnen we ervoor zorgen dat ze langer hun eigen regie behouden. Als je alleen maar benoemt wat je niet meer kunt omdat je ziek bent, dan ga je je ook slechter voelen. Door te benadrukken wat iemand nog wél allemaal kan, voelt iemand zich ook beter.

Daarom werken we volgens het ‘denken in vijf stappen’, een model met vijf stappen. Bij de intake van een nieuwe cliënt en bij de evaluatie van de zorgplannen staat de cliënt centraal. De eerste vraag is: ‘wat kun je allemaal nog zelf?’. Daarna wordt gekeken naar de zorgvraag en welke hulpmiddelen nodig zijn. Hulpmiddelen kunnen bijvoorbeeld rollators zijn, maar ook Compaan, waarmee je kunt beeldbellen, of een automatische medicijn-dispenser. Als deze middelen niet werken, kijken we naar hulp door een mantelzorger of de sociale omgeving en daarna naar voorzieningen binnen het sociale domein. Als laatste wordt gekeken welke zorg precies nodig is. Dus in plaats van direct vanuit zorg te denken, proberen we mensen te ondersteunen bij wat ze zelf of samen nog kunnen doen.’’

Waarom is het belangrijk om op deze manier naar zorg te kijken?

‘’Aan de ene kant omdat er te weinig zorgpersoneel is. Het is niet meer mogelijk om de zorg op dezelfde manier in te richten als altijd is gedaan. Onze aanpak zorgt ervoor dat mensen nog steeds de zorg krijgen die ze nodig hebben, op een manier die houdbaar is. Aan de andere kant omdat je daardoor beter aansluit op de kwaliteit van leven en de mogelijke gezondheidswinst voor een cliënt. De cliënt heeft op deze manier zelf meer regie.’’

Wat vinden jullie zorgprofessionals van deze aanpak en manier van werken?

‘’Als we hen hierin meenemen, zien zij dat we goed aansluiten op de zorgvraag van cliënten. Het is een verandertraject waar we onze professionals actief bij betrekken.’’

Paul Haarman

En wat vinden cliënten hiervan?

‘’Daar merken we veel verschil. De oudere generatie is meer gewend om de arts centraal te stellen. Onze manier van werken kan dan wat onwennig aanvoelen.

Personeel in de thuis- en woonzorg voelen veel druk; in een korte tijd moet er veel gebeuren met weinig mensen. Daardoor neem je als zorgprofessional ook snel werk over van een cliënt. Maar door de cliënt zelf te laten doen wat hij of zij nog wél kan, kun je gezondheidswinst behalen, zo merken we. Het zorgt voor een betere conditie. Als je erover nadenkt is dat eigenlijk heel logisch.’’

Op welke manier zetten jullie zorgtechnologieën in?

‘’Zorgtechnologie moet geen doel op zich zijn maar een middel om je doelen te bereiken. Wij zetten zeker zorgtechnologie in; een mooi en concreet voorbeeld is de Nedap Luna, een digitale dagkalender die is gekoppeld aan onze zorgsystemen. Wij hebben veel echtparen in de zorg, waarbij één van de partners bijvoorbeeld dementie heeft of cognitief achteruitgaat. Deze digitale dagkalender kan erop attenderen welke taken of afspraken iemand heeft en helpen bij de dag-structuur. Dit neemt de mantelzorger veel zorg uit handen en geeft tegelijkertijd regie aan de cliënt. Hierdoor kunnen mensen ook langer thuis blijven wonen.’’

Wat zijn jullie doelen?

‘’We zijn goed op gang met de inzet van zorgtechnologie. Maar we merken dat deze technologie en de zorg die we willen leveren nog niet voor iedereen toegankelijk is. Hier is zeker nog een slag te slaan. Mensen moeten deze hulpmiddelen kunnen bedienen, maar mensen met een lagere sociaaleconomische status of mensen met bijvoorbeeld een migratieachtergrond ervaren soms belemmerde factoren om hierin mee te komen. Dat is de reden dat we betrokken zijn bij HealthTech in Society. Samen kunnen we meer onderzoek doen naar deze groep mensen. Zo kunnen we duidelijker in beeld krijgen wat we kunnen doen om beter op hun aan te sluiten zodat we hier samen aan kunnen werken.’’

Wat is jullie ervaring met mensen in een kwetsbare positie?

‘’Het is wetenschappelijk bewezen dat er vaak een lagere medicatie- en therapietrouw is bij mensen in een kwetsbare positie en dat zij soms minder ziekte-inzicht hebben. Het is belangrijk om hier al aan de voorkant iets aan te doen, om problemen te voorkomen.

Vaak wordt technologie vanuit de bubbel van ontwikkelaars ontworpen. Maar om aan te kunnen sluiten op alle mensen en zorgtechnologie voor iedereen toegankelijk te maken, is het belangrijk om mensen mee te nemen in het ontwikkelproces. We moeten bijvoorbeeld mensen met een migratieachtergrond niet uit het oog verliezen.’’

Kun je hier een voorbeeld van noemen?

‘’In Deventer woont een grote Turkse gemeenschap. Veel van de ouderen zijn destijds als gastarbeiders in Nederland komen werken en hebben nu zorg nodig. Door bijvoorbeeld dementie vallen zij een beetje terug naar het verleden. We hebben er daarom voor gezorgd dat onze beeldzorg-tablet in de Turkse taal kan worden ingesteld. Hierdoor kunnen zij er gemakkelijker gebruik van maken.’’

Op welke manier kunnen zorginnovaties en zorgtechnologie bijdragen aan het verkleinen van gezondheidsverschillen?

‘’Voor een groep zorg-mijders, vaak mensen met een lagere sociaaleconomische status, kan zorgtechnologie een uitkomst bieden. Hierdoor kunnen zij toch een vorm van zorg krijgen. Je hoopt bijvoorbeeld dat door de inzet van een medicijndispenser de therapietrouw veel groter wordt, wat weer zorgt voor een betere gezondheid. Door ons te richten op preventie kunnen we bereiken dat mensen die anders zorg zouden mijden, op deze manier een betere gezondheid hebben. Zorgtechnologie is zeker geen heilige graal die al onze gezondheidsproblemen gaat oplossen, maar kan zeker bijdragen aan het toegankelijker maken van zorg. Het geschikt en toegankelijk maken van technologie is belangrijk om gezondheidswinst te bereiken. Dit begint bij het maken van goede ontwerpen en door technologie zo simpel mogelijk te organiseren.’’

Aan welke projecten werken jullie binnen HealthTech in Society?

‘’Samen met Saxion doen we onderzoek naar de situaties waarin we technologie wel of niet kunnen inzetten en de acceptatie van de inzet van technologie. We kijken hoe we dit proces kunnen verbeteren en inzichtelijk kunnen maken. Samen met partners uit de regio hebben we daarnaast Harms’ Escape Room bedacht en laten ontwikkelen, om een scholing te ontwikkelen die aansluit op de leefwereld van de zorgmedewerkers. Deze escaperoom zetten we in om onze medewerkers te trainen op het gebied van zorgtechnologie. Op basis van een concrete zorgcasus en de technologieën die worden ingezet bij een cliënt, gaan zorgmedewerkers aan de slag met dit onderwerp. Op deze manier wordt heel visueel inzichtelijk gemaakt wat zorgtechnologie kan betekenen.’’

Wat maakt jouw werk zo leuk?

‘’Aan de ene kant kan ik initiatieven in de praktijk brengen. Denk bijvoorbeeld aan onze samenwerking met Deventer Ziekenhuis op het gebied van hartfalenzorg. Dat heeft een enorme meerwaarde. Aan de andere kant kan ik vanuit mijn huidige rol en met mijn achtergrond als gezondheidszorg- en technologieverpleegkundige het werk leuker en beter maken voor mijn collega’s in de zorg. Samen kunnen we waarde toevoegen voor de cliënt; door concrete toepassingen in de praktijk te brengen en verbeteringen door te voeren.’’

Tekst: Femke van Stratum

Afbeeldingen: Carinova

Meer weten over dit nieuwsbericht? Neem contact op!
088 019 8888 | 06 2308 2470 healthtechinsociety@saxion.nl

Gerelateerde nieuwsberichten

Bekijk alle nieuwsberichten

Kick-off ‘Train de change agent’

4 juli 2024 De kick-off van Train de Change Agent

Lees meer

Ziekenhuizen hebben samen aandacht voor...

Gezondheidsvaardigheden spelen een belangrijke rol in het zorgproces, zoals bij

Lees meer

Panel van burgers denkt mee...

Een groep van twintig ‘ouderen’, van ongeveer zeventig jaar en

Lees meer

Paul Haarman van Carinova: ‘’Samen...

In deze reeks interviews laten we de samenwerkingspartijen van HealthTech

Lees meer